Als lezer van meerdere hardloopnieuwsbrieven, wist ik tijdig van het heuglijke feit dat Eliud Kipchoge een nieuwe poging zou gaan wagen om de marathonsafstand binnen de twee uur af te leggen. In de algemene media werd daar op dat moment nog niet zoveel aandacht aan besteed. De plaats van handeling (Wenen) was al bepaald, de datum was bij benadering bekend en werd een paar dagen van te voren vastgesteld. Alleen het tijdstip werd pas op middag voorafgaand aan de grote dag geopenbaard. Op AD.nl werd er in de week leidend naar de dag van de recordpoging ook wat informatie geplaatst en er was zelfs een podcast van bijna een heel uur met alles erover beschikbaar. Graag had ik wat daar verteld wordt tot mij genomen. Maar hoewel ik over het algemeen over heel veel geduld beschik, ben ik geen fan van (lang) luisteren naar alleen het gesproken woord. En dus heb ik hem aan mij voorbij laten gaan, zoals ik tot nu toe alle afleveringen van de hardlooppodcast van deze krant heb overgeslagen.
Het hele gebeuren zou rechtstreeks worden uitgezonden op de website van het project en op het eigen YouTubekanaal. Verder waren de beelden over de hele wereld via televisiezenders beschikbaar. Voor Nederland stond alleen Fox Sports in de lijst maar bij Eurosport was wel Pan-Europa vermeld. Blijkbaar hoort Nederland niet bij Europa, want de twee Europsportkanalen brachten de uitzending niet, evenmin als de NPO en Ziggo Sport. Omdat ik geen abonnement heb op Fox, was ik dus aangewezen op Internet. Toen bleek dat de race om 8:15 uur, vroeg op zaterdagmorgen begon, werd het een kwestie van bijtijds opstaan en de iPad inschakelen. Dat beantwoordde meteen de vraag die mijn vrouw mij met een geschrokken gezicht stelde: ‘gaat de tv dan al zo vroeg aan?’. Nee dus. Via de link op hardlopen.nl had ik de website van de ‘INEOS 1:59 challenge’ snel gevonden, klikte ik door naar het YouTubekanaal en was ik in Wien beland. Waar Kipchoge en zijn eerste club hazen juist een paar minuten eerder van start waren gegaan. Ik was erbij en ik keek ernaar.
Jaarlijks aanschouw ik de live beelden van bekende stadsmarathons als Amsterdam, Rotterdam, London en Berlin. Daar strijdt steevast een aanzienlijke groep toplopers om de winst op voor de tv-kijker afwisselende trajecten. Je zou denken dat nu een groep van zeven pacers en één recordpoger op een parcours van ruim 9 km dat vier keer moet worden afgelegd een saai schouwspel oplevert. Dat was in mijn optiek en beleving absoluut niet het geval. Vanaf de eerste beelden was ik intens geboeid door hoe het hazenteam om Eliud geformeerd was, namelijk in een v-vorm met de punt naar achteren ervoor en twee man erachter. Uitgedacht door wetenschappers met behulp van o.a. een windtunnel bij de TU Eindhoven, overigens. Ook een interessante toevoeging waren de, via een ervoor rijdende auto, op het wegdek geprojecteerde laserlijnen. Lijnen die de gangmakers op de voet volgden om de gewenste snelheid te kunnen aanhouden. Gebiologeerd was ik tevens door hoe de man zelf zich daartussen voortbewoog. Maar bovenal door de kilometertijden! Tenslotte was de aflossing om de vijf kilometer van de groep pacers een steeds terugkerend, spannend intermezzo. Zou dat wel iedere keer goed gaan?
De uitzending werd zeer deskundig en prettig rustig becommentarieerd door een Brit, samen met een Amerikaanse oudatlete en een mannelijke, Britse deskundige met een wel heel prettig stemgeluid. De informatie die zij aandroegen was zinvol en goed gedoseerd. Heel anders dan sommige Engelse en Duitse commentatoren die, met name tijdens baanwedstrijden, proberen net zo snel (en opgewonden) te praten als de atleten lopen. Toegegeven, ik nuttigde onderwijl mijn ontbijt tussendoor en ruimde die spullen ook weer op. Maar ik verveelde mij geen moment en had al helemaal geen last van ergernis. Iets wat ik niet kan zeggen van de laatste twee voetbalwedstrijden van de Oranjevrouwen en -mannen die ik dagen ervoor had mogen aanschouwen. Beide teams hadden daar weer eens last van de Hollandse ziekte: tikkie terug, tikkie opzij in een zeer laag tempo en onnodig en functieloos dribbelen met de bal. Nee dan Kipchoge en zijn mannen. Iedere stap was raak en de constante snelheid van rond de 21 km per uur en de tijd van 2:50 minuten per kilometer was voor een gewone sterveling als ik gewoonweg buitenaards. Van een andere planeet, zo te zeggen.
Naarmate de kilometers wegtikten, de pacerteams elkaar afwisselden en de kilometertijden (vooral dankzij die steeds verversende hazen en de laserstralen op de weg) constant maar vast leken te zitten op 2:50 minuten of daaromtrent, werd het alsmaar spannender. Werd er eens een kilometer in 2:52 afgelegd, dan volgde er direct daarop eentje in 2:48 minuten om de vorige te compenseren. Ik kon het zelf niet waarnemen maar de commentatoren maakten gewag van een haas die Eliud tijdens een wissel kort zou hebben aangetikt. Dat ging allemaal goed, want de man bleef overeind en doorstampen. Ook een korte periode van zeer lichte malaise, die volgens deze kenners op zijn gezicht zichtbaar was kwam hij te boven. Even raakte Kipchoge wat los van de vijf man vóór hem, maar dat minuscule gaatje wist hij spoedig weer te dichten.
Het leek dus allemaal perfect te lopen. De omstandigheden waren daar ook naar. Het parcours was zo plat als een dubbeltje, het asfalt was speciaal voor dit evenement vernieuwd. Er stond niet of nauwelijks wind en de bomen van het Praterpark vingen wat er was aan luchtverplaatsing eenvoudig af. De temperatuur scheen ideaal te zijn, Kipchoge was in topvorm en de vele hazen liepen om beurten hun benen uit het lijf. Alleen de luchtvochtigheid moet met het mistige weer wat aan de hoge kant geweest zijn. Op het wegdek waren twee oranje strepen aangebracht, waartussen de wonder-Keniaan zich diende voort te bewegen zodat hij in ieder geval keurig de volledige 42,195 km zou verhapstukken. Manager en Nederlander Valentijn Trouw fietste kort achter het loperspak en reikte de recordpoger geregeld een drinkfles aan. Tijdens de vorige poging in Monza zou de renner door de ongelukkige plaatsing van de drankpost te weinig vocht tot zich genomen hebben.
In het begin zag ik weinig toeschouwers langs het parcours. Op andere plekken stonden er meer en de aantallen schenen steeds toe te nemen. 8:15 uur op zaterdagmorgen is voor de meeste Leute uiteraard best een vrij vroeg tijdstip. Naar zeggen van de commentatoren waren er mensen van over de hele wereld naar Vienna gekomen om dit grootse gebeuren mee te beleven. Vooral uit thuisland Kenia scheen er veel volk te zijn zijn, maar ook werd er melding gemaakt van een familie uit Utah in de Verenigde Staten. Hazen die waren afgelost werden af en toe geïnterviewd en een daarvan wist te melden dat het zo’n lawaai op het parcours was, dat de lopers elkaar soms moeilijk konden verstaan. Aan een belangrijke voorwaarde voor succes, flink veel aanmoedigingen van een groot publiek, was dus eveneens voldaan. Naarmate het einde naderde, zag ik ook inderdaad steeds meer enthousiastelingen hun kelen schor schreeuwen achter de dranghekken. Die stimulerende omstanders ontbraken twee jaar terug bij de eerdere poging in Italië.
Als een geoliede machine denderde het selecte groepje over de Weense wegen. Het beeldscherm liet steeds zien dat de genoteerde tussentijden duidden op een eindtijd negen of tien seconden onder de gewenste 1:59:59. Zelfs in de laatste tien, altijd loodzware, kilometers waren de kilometertijden onveranderd 2:50 minuten. Een fenomenale regelmaat werd hier tentoongespreid. Van enige verslapping bij Kipchoge leek ook absoluut geen sprake. De ergens onderweg geïnterviewde Australische haas Patrick Tiernan had al gemeld dat Eliud aan het ‘cruisen’ was. Zo zag het er voor mij ook uit op de beelden. Al ruim voor de laatste loodjes wisten de commentatoren het: deze recordpoging zou gaan slagen. Net als bij wielerwedstrijden werden alle ervoor rijdende auto’s van het parcours af gedirigeerd. Waarmee de laserlijnen ook verdwenen en de hazen op hun eigen tempogevoel aangewezen waren. Niet lang daarna kwamen de mooiste beelden van de hele uitzending. De in het zwart geklede pacers weken uiteen en de enige loper in een wit shirt stormde naar voren. Terwijl hij vleugels leek te krijgen en naar de eindstreep sprintte, zag je de hazen met blije gezichten, opgeheven armen en gebalde vuisten iets erachter. De wereldrecordhouder had nog energie genoeg om naar het talrijke publiek te gebaren en zichzelf op de borst te kloppen. Toen hij onder de grote poort die de finish vormde, doorkwam, bleef de digitale klok boven zijn hoofd op de ongelooflijke, geestvervoerende tijd van 1:59:40:2 stilstaan.
Uiteraard was het meteen daarna groot feest, waarbij de superatleet nog puf genoeg had om, getooid met de Keniaanse vlag, een stukje terug het parcours op te rennen en zijn prestatie met de dichtsbijzijnde omstanders te vieren. Hij had zijn motto van vooraf, ‘no human is limited’, in de praktijk kunnen brengen. De onneembare barrière, de niet te doorbreken grens van de twee uur was door deze man geslecht. Deze prestatie was al tijdens de race vergeleken met het zetten van de eerste voet op de maan door Neil Armstrong, het rennen van de mijl binnen de vier minuten door Roger Bannister, de 9:58 op de 100 meter van Usain Bolt en nog wat van die iconische gebeurtenissen. Waarschijnlijk gaat die vergelijking met de maanlanding wat te ver maar zoals gezegd ‘out of this world’ was wat hier geschied wel. Hoewel, een dikke maand geleden zou ik gedacht hebben dat niemand anders dan de wereldrecordhouder en olympisch kampioen dit kon. Inmiddels is Kenisa Bekele tijdens de marathon van Berlin een paar weken terug akelig dicht in de buurt van de officieel erkende 2:01:39 van Kipchoge gekomen. Terwijl Bekele toch ergens in het laatste deel een redelijke inzinking kreeg en op zijn enig overgebleven concurrent voor de eindzege die dag tijdelijk een 100 meter of zoiets moest toegeven. Dat liep hij daarna heel knap weer in. Eliud Kipchoge zei na afloop van zijn epische prestatie dat nu veel meer renners onder de 2 uur zullen gaan duiken. Daar kan hij best eens gelijk in gaan krijgen.
Een dag later liep Brigid Kosgei in Chicago trouwens ook nog eens het al bijna twee decennia standhoudende marathonwereldrecord bij de vrouwen (van Paula Radcliffe) aan flarden: 2:14:04 om 2:15:25. Dat was me alles bij elkaar het weekeindje marathontopsport wel! Daar konden de Oranje voetbalmannen, die op zondag weliswaar wonnen en zo een verdere, grote stap zetten richting het EK, nog een flinke punt aan zuigen. Hun wel rechtstreeks door de NOS uitgezonden wedstrijd was als kijkspel in mijn ogen absoluut niet om aan te gluren. Doe mij maar iedere zaterdag- of zondagochtend een marathon of ander hardloopevenement live op televisie. Op 20 oktober zit ik klaar voor de Amsterdam Marathon. Wellicht opnieuw een vers parcoursrecord?
